Venedik Mimarlık Bienali 2025: Zeka. Doğal. Yapay. Kolektif.

2025 yılında 19. kez Carlo Ratti küratörlüğünde düzenlenecek olan Venedik Mimarlık Bienali’nin başlığı Zeka. Doğal. Yapay. Kolektif. (Intelligens. Natural. Artificial. Collective.) olarak açıklandı.

Venedik Bienali Başkanı Pietrangelo Buttafuoco ve 19. Uluslararası Mimarlık Sergisi Küratörü Carlo Ratti, 10 Mayıs – 23 Kasım 2025 tarihleri arasında (ön açılış 8 ve 9 Mayıs) Giardini, Arsenale ve Venedik’teki çeşitli mekanlarda gerçekleştirilecek olan Venedik Mimarlık Bienali 2025’in başlığını ve temasını açıkladılar.

Aynı gün, öğrenciler, yüksek lisans öğrencileri ve 30 yaşın altındaki yeni uygulayıcılar için Eylül 2024’te başlayacak olan Mimarlık Bienali Okulu’nun ikinci edisyonu da tanıtıldı.

Venedik Mimarlık Bienali 2025’in başlığı Zeka. Doğal. Yapay. Kolektif. (Intelligens. Natural. Artificial. Collective. ) olarak açıklandı. Carlo Ratti bu seçimi açıklarken şunları söyledi: “Uluslararası Mimarlık Sergisi’nin başlığı genellikle hem İngilizce hem de İtalyanca olarak duyurulur. Ancak 2025 yılında bu başlık, Latince’deki ortak emsal üzerinden her iki dil için de tek bir kelimeye indirgenecek: “intelligens”.

“Intelligens” başlığı modern “zeka” terimiyle bağlantılıdır, ancak aynı zamanda daha geniş bir anlamlar kümesini de çağrıştırmaktadır. Aslında son hece olan “gens” Latince “insanlar” anlamına gelmektedir. Yeni, kurgusal bir kök ortaya çıkıyor ve günümüzün yapay zekaya sınırlayıcı odağının ötesinde kapsayıcı, çoklu ve yaratıcı bir zekâ geleceği öneriyor.”

“19. Uluslararası Mimarlık Sergisi yapılı çevre ve onu şekillendiren birçok disiplin hakkında olacak.  Mimarlığın merkezde yer aldığını ancak tek başına olmadığı bir şekilde… Sanat, mühendislik, biyoloji, veri bilimi, sosyal ve politik bilimler, gezegen sistemleri bilimleri ve diğer disiplinleri bütünleştiren ve her birini kentsel mekanın maddeselliğine bağlayan geniş bir alanın parçasıdır.

Yapılı çevre, atmosferik emisyonlara en büyük katkıyı yapan unsurlardan biri olup, mimariyi gezegenimizin bozulmasındaki başlıca suçlular arasına yerleştirmektedir. İklim krizi hızlanırken kendimizi bu role mi teslim etmeliyiz, yoksa hala önemli ve kozmetik olmayan, etkili ve hızlı bir şekilde elde edilebilecek çözümler sunabilir miyiz?

Sergi, acil sorunlara yönelik akıllı çözümlerin birçok şekilde olabileceğini öne sürerek ileriye dönük bir yol arayacaktır. Sınırlı kaynak, bilgi veya güçle çevreye uyum sağlama yeteneği olarak “zeka” tanımını araştıran bir tasarım önerileri koleksiyonu ve diğer birçok deney sunacak.

Nesneler, binalar ve kentsel planlar, doğal, yapay, kolektif ve üçünün kombinasyonları olarak organize edilen çoklu ve yaygın bir zeka ekseni boyunca düzenlenecektir. Bazı fikirler başarısız olmaya mahkumken, diğerleri bizi kurtuluşa götürebilir. Sergi, mimarları doğal evrimsel süreçleri uyaran ve onları yeni yönlere gönderen “mutajen” rolüne sokacak. Birçok bilim dalından dersler çıkaran bu sergi, korkusuzca deneme yanılma yoluyla bugünün dönüşümünü hızlandırmayı ve bu süreçte daha iyi bir gelecek bulmayı umuyor.”

Bienal için Carlo Ratti tarafından hazırlana metne buradan erişebilirsiniz.