ALA Architects tasarımı Oodi Kütüphanesi, Helsinki’nin kamusal kütüphane ağının merkezinde yer alarak yeni bir dönemi temsil ediyor; kent ile kurduğu ilişki sayesinde ziyaretçilerine erişilebilirliği yüksek ve çeşitliliğe sahip kamusal mekanlar sunuyor.

Oodi Kütüphanesi, Helsinki kentinin kamusal kütüphane ağının yeni merkezini oluşturuyor. Kütüphanenin neredeyse tüm alanları herkesin erişimine açık olmakla birlikte, burada her yaş grubundan kullanıcıya geniş bir yelpazede hizmet, aktivite ve deneyim sunuluyor. 2018 yılının Aralık ayından beri kullanımda olan Oodi Kütüphanesi, bugün bulunduğu Töölönlahti bölgesindeki kent yaşamına canlılık ve çeşitlilik katıyor.

Oodi, yeni bir kütüphane dönemini temsil ediyor. Ticari amaç gütmeyen açık bir kamusal mekan olan bu yeni merkezi kütüphane, Helsinki sakinleri için ortak bir yaşam mekanı, çalışma alanı ve öğrenme ortamı olarak çalışıyor. Finlandiya’daki kütüphane yönetmelikleri sayesinde bu mekan herkesin ücretsiz kullanımına açık olarak hizmet gösteriyor.

ALA Architects tasarımı Helsinki Merkez Kütüphanesi Oodi, Finlandiya’nın bağımsızlığın 100. yılını kutlamak adına, 2012 yılında çift aşamalı ve uluslararası bir mimari yarışma için üretilmiş. ALA Architects’in birincilik aldığı projenin inşaatına 2015 yılında başlanmış ve 2018 yılının sonunda kütüphane hizmete açılmış.

Tasarım bir kütüphane yapısının fonksiyonlarını üç ayrı seviyeye bölüyor: Aktif zemin kat, sakin ve huzurlu birinci kat, spesifik mahaller barındıran ve daha kapalı ara mekanlar bulunduran ikinci kat. Bu konsept ile arkasında, üstünde ve içinde bulunan mekanlar ve hizmet alanlarına insanları davet eden, kemerleşen bir form geliştirilmiş. Yapıya üç adet kamusal girişten erişilebiliyor: Tren istasyonu yönünden gelen ana yaya akışını karşılayan güneydeki giriş, Kansalaistori Meydanı’ndan gelenler için batıdaki giriş ve sinemadan çıktıktan sonra yapıyı ziyaret etmek isteyenler için kuzeydoğudaki giriş.

Direkt olarak kentsel alana açılan ve çevresiyle diyalog haline olan Oodi Kütüphanesi’nin tasarımı sayesinde iç mekan ve dış mekan arasındaki sınırlar çözünüyor. Kansalaistori Meydanı’nın kamusal alanı kesintiye uğramadan kütüphanenin zemin katına doğru devam ediyor. Lobi ve şeffaf yüzeylerle çevrili çok amaçlı salon, dışarıdaki mekanın devamı gibi davranıyor. Heykelsi ahşap çatının formu, lobinin üzerine doğru eğilerek yapının köprü gibi çalışan strüktürünü takip ediyor. Bu inovatif taşıyıcı çözümü, programın görünürlüğünü ve erişebilirliğini artıran kolonsuz iç mekanın yaratılmasını mümkün kılıyor.

Birinci kat, esnek ve düzensiz şekillerde odalar, taşıyıcı arasında kalan alanlarda oluşturulan ikincil kenar mekanlar ve köşeler barındırıyor. Kapalı mekanlar, hem yüksek sesli hem de sessiz ortamlar oluşturmak için tasarlanmış. Bu katta yer alan ana açık alandaki kademelendirilmiş oturma alanı çıkma yapan bir forma sebep oluyor ve batı cephesinde bir hareket oluşturuyor. En üst kat, bulutumsu, inişli çıkışlı beyaz bir tavan barındıran geniş bir alandan oluşuyor. Burada geleneksel kütüphane özellikleri ile güncel teknolojik imkanlar bir araya geliyor. Huzurlu ve sakin atmosfer, ziyaretçileri okumaya, öğrenemeye, düşünmeye ve rahatlamaya davet ediyor. Bu katta aynı zamanda hiç kesintiye uğramayan panaromik şehir merkezi manzarasını izlemek de mümkün.

Kemerleşen ahşap giriş saçağı, Kansalaistori Meydanı’nında üst örtüye sahip bir açık alan oluşturuyor. Bu alan yapının zemin katında yer alan restoran gibi mekanların meydana taşmasını sağlıyor. Saçağın üzerinde tasarlanan büyük kamusal teras ise kütüphanede ziyaretçilerinin kullanacağı açık alanı iki katına çıkarıyor. Bakım ve kütüphane lojistiği için gerekli olan mekanlar bodrum katta planlanmış. Yönetim ve depo alanları minimize edilerek kütüphanenin açık ve erişilebilir atmosferinin daha geniş alana sahip olması sağlanmış.