Oslo’nun tarihi sanayi bölgesinde yer alan, Snøhetta tasarımı Vertikal Nydalen, kendi kendine yeten bir iklim sistemine ve doğal havalandırmaya sahip olmasının yanı sıra bulunduğu bölge için bir kent meydanı oluşturuyor.

Akerselva’nın yanındaki Gullhaug Torg alanı otopark olarak kullanılırken Nydalen geçtiğimiz on yıllar boyunca geleneksel bir sanayi bölgesinden modern bir iş alanına dönüşmüş. Bölgeyi canlı bir yerleşim alanına dönüştürme çabasının bir parçası olarak yüksek katlı bir binanın yanı sıra bir kasaba meydanı ve araçlardan arındırılmış bir bölge oluşturulması amaçlanmış.

Resmi açılışı 25 Nisan 2024’te yapılan Vertikal Nydalen’in cadde seviyesinde restoranlar, sonraki beş katta ofisler ve en üstte daireler yer alıyor. Belirli görüş hatlarını korumak ve daha hafif bir izlenim elde etmek için, bina farklı yüksekliklerde iki hacme bölünmüş ve yalnızca bir kısmı arsanın 18 katlık maksimum potansiyelini kullanıyor. Binanın zemin katında bölge sakinlerinin kullanımı için çeşitli cepler ve geçiş yolları oluşturulmuş. Aynı zamanda tasarım, yeni plazada iyi güneş ışığı koşulları ve minimum rüzgar sağlıyor. Bir “üçlü sıfır çözüm” binası olarak ısıtma, soğutma veya havalandırma için enerji satın alınmıyor. Bu durum, jeotermal kuyular, PV paneller, ısıtma ve soğutma için düşük ekserjili bir sistem ve doğal havalandırma kullanılarak elde edilmiş.
Vertikal Nydalen, referans bir projeye kıyasla malzeme, nakliye ve enerji kaynaklı CO2 emisyonlarını toplamda yüzde 50’den fazla azaltmış. Zemindeki jeo-kuyulardan gelen su, ısıtma veya soğutma gerektiğinde kil duvarlarda ve beton döşemelerde dolaşıyor. Gün boyunca beton duvarlarda emilen ısı geceleri serbest bırakılıyor ve binadaki sıcaklığın sabit tutulmasına katkıda bulunuyor. Çatıdaki PV panelleri, ısıtma ve soğutma sistemini kontrol eden ısı pompasına güç sağlıyor. Ofis binalarındaki geleneksel havalandırma sistemleri genellikle döşemeden bir metreye kadar alçaltılmış bir tavan gerektirdiğinden, kanalsız ve fansız bu doğal çözüm çok fazla alan tasarrufu sağlıyor. Işık ve açıklık için daha iyi kullanılan ve odaların mekansal niteliklerini büyük ölçüde artırabilen alanlar ortaya çıkıyor.

Açılı cephe, havanın bina içinde hareket etmesini sağlayan basınç farklılıkları yaratacak şekilde tasarlanmış. Hava, cephede bulunan ve gerektiğinde açılıp kapanan vanalar aracılığıyla içeri giriyor. Binanın farklı taraflarında iki pencere açıldığında, basınç farkı havayı bina içinde hareket etmeye zorluyor, böylece hava sirküle oluyor. Teknik unsurlar için gereken alanı, havalandırma için enerji kullanımını, inşaat sektöründeki CO2 ayak izini en aza indirmenin ve binanın mekansal niteliklerini artırmanın yanı sıra, doğal havalandırmalı ofislerde tadilat ve teknik bakım ihtiyacı daha az, bu nedenle mekanlar uzun ömürlü olacak ve müşterilerin değişen ihtiyaçlarına uyum sağlayacak şekilde tasarlanmış oluyor. Beton bir çekirdek, zeminlerden ısı ve soğuğun yavaşça salınmasını sağlıyor. Çelik konstrüksiyonlar döşemeleri desteklerken dış cephe ısıl işlem görmüş çamla kaplanmış ahşap elemanlardan oluşuyor ve bu da dışarıda sıcak ve dokunsal bir ifade yaratıyor.

Cephe, çelik kaplamasıyla ahşap yüzeyden ayrışan 43 açılı balkonla daha da vurgulu bir karakter kazanıyor. Delikli korkulukların çok yönlü alt kısımları ise ve ışığı farklı açılardan yakalayarak yoldan geçenlere gün boyunca çeşitli ifadeler sunuyor. Geleneksel olmayan bu çözümler iç mekan için belirli parametreler belirliyor. Herhangi bir “malzeme atasözü”, ham betonun ve cömert tavan yüksekliğinin binanın ısınma ve soğuma etkisi üzerindeki etkilerini azaltacağından, beton mümkün olduğunca açığa çıkarılmış ve dairelerin beton zeminine sadece ince bir meşe parke tabakası yapıştırılmış. Büyük pencereler, kentsel yeni yapılar için nadir bir nitelik olan bol miktarda ışığa ve çoğu Oslo fiyorduna kadar ulaşan çevredeki alanların manzarasına izin veriyor.

Vertikal Nydalen, Norveç Araştırma Konseyi tarafından desteklenen iki araştırma projesinin sonucu. LowEx, çok az ilave enerji ile ısıtma ve soğutmaya odaklanıyor ve sıfır enerjili binalarda ve enerji pozitif binalarda termal enerji temini için günümüzün en son teknolojisinden 2 ila 2,5 kat daha iyi performansa sahip yeni toplam konseptler geliştirmeyi amaçlıyor. Norveç inşaat sektöründen 13 katılımcının yer aldığı Naturally (Naturligvis) araştırma projesi aracılığıyla gerçekleştirilen disiplinler arası iş birliği, doğal havalandırma için yeni stratejiler geliştirmeye odaklanıyor. Vertikal Nydalen’de kullanılan çözümleri test etmek ve elde etmek için hem teknik yönetmeliklerin hem de Arbeidstilsynet’in (Norveç İş Teftiş Kurumu) iç mekan iklimi gerekliliklerinden muafiyet başvurusunda bulunmak gerekmiş.

Bina, BREEAM NOR’a (Bina Araştırma Kuruluşu Çevresel Değerlendirme Yöntemi) göre sertifikalandırılmış bir FutureBuilt pilot projesi ve ofis alanı için “Mükemmel” ve daireler için “Çok İyi” seviyelerinde yer alıyor. Isıtma ve havalandırmayı takip etmek ve iklimi optimize etmeye yardımcı olabilecek geri bildirimleri toplamak için alanların her yerine sensörler yerleştirilmiş. Ayrıca, ofis alanlarındaki tüm masalarda, hem olumlu yorumların hem de eleştirilerin bırakılabileceği çevrimiçi bir kayıt formuna yönlendiren QR kodları bulunuyor. Programlanan havalandırmalar, teknik ölçümler ve kullanıcı tarafından oluşturulan geri bildirimlerin bu kombinasyonuna dayalı olarak algılanan iklimi optimize edecek şekilde ayarlanacak.

Binanın genel performansı önümüzdeki yıllarda yakından izlenecek ve enerji tüketimi, iç mekan iklimi ve kullanıcı memnuniyeti, orijinal Naturally’nin bir uzantısı olan Hybrids araştırma projesi aracılığıyla ölçülecek. Termal konfor ve hava kalitesine ilişkin kullanıcı deneyimi SmartTune projesi aracılığıyla takip edilecek.