Le Corbusier Türkiye’de: İzmir Nazım Planı (1939-1949)

Le Corbusier’nin İzmir için yaptığı çalışmaya odaklanan bir gezici sergi kapsamında hazırlanan “Le Corbusier Türkiye’de: İzmir Nazım Planı (1939-1949)” adlı Fransızca kitabın gözden geçirilmiş ve geliştirilmiş Türkçe baskısı Kırmızı Kedi Yayınevi tarafından yayımlandı.

Le Corbusier’nin 1939 yılında İzmir kent yönetiminin talebi üzerine hazırladığı İzmir nazım plan projesi, gerek Fransa gerekse Türkiye’de az sayıda uzman tarafından bilinir. Mimarın uluslararası konjonktüre kurban giden ve İzmir kentinin yöneticileriyle yürütülen çetin pazarlıklar nedeniyle yavaşlayan çalışması 1949’da sona erer. Ancak teslim edilen proje dosyası İzmirli yöneticileri tereddüde düşürür. Dosya daha sonra kentin belediye hizmet binalarında kaybolur. Bir kopyası ise, nazım plan projesine ilişkin özgün çizim ve planlarla birlikte, Paris’teki Le Corbusier Vakfı’nda şans eseri korunur.

Bu belgeler, Le Corbusier için İzmir defterinin kapanmasından elli yıl sonra, 2009 yılının Mayıs ve Temmuz aylarında, “Fransa’da Türkiye Yılı” kapsamında gerçekleştirilen bir gezici sergi çerçevesinde İzmir ve Strasbourg’da sergilenir.

Kitap, Le Corbusier’nin İzmir için yaptığı çalışmaya odaklanan bu sergi kapsamında Fransızca olarak yayımlanan “Le Corbusier Türkiye’de: İzmir Nazım Planı (1939-1949)” adlı kitabın gözden geçirilmiş ve geliştirilmiş Türkçe baskısı.

Anekdotlarla iyice belirginleştirilmiş tanıklıklar eşliğinde, tarihsel ve duygusal yönleriyle ele alarak İzmir projesinin, Le Corbusier’nin şehircilik külliyatındaki ve 20. yüzyılın ilk yarısında Avrupa’ya özgü kent anlayışı etrafında gelişen tartışmalardaki yerini gözden geçiriyor.

Türkçe baskısı İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ve Institut Français Türkiye İzmir’in katkılarıyla hazırlanan kitap Enis Batur’un kaleme aldığı “Sunu” ve ardından derleyenler Didier Laroche, Jean-Luc Maeso ve Volker Ziegler’in hazırladığı “Giriş” metniyle açılıyor.

Sırasıyla Christiane Garnero Morena, Didier Laroche, Rauf Beyru, Jean-Luc Maeso, F. Cânâ Bilsel, Volker Ziegler’in makalelerine İzmir nazım planının çizimleri ve planşları eşlik ederken, kitap Şemsa Demiren’in 1948 yılında Le Corbusier ile yaptığı mülakatla son buluyor.