Son yıllarda mimarlık üretiminde önemli bir yer edinen ve çok kısa sürede yapı inşasına olanak sağlaması, iş gücünü azaltması ve sürdürülebilir sistemler sunması itibarıyla mimarlığın geleceğini biçimlendiren 3B baskı teknolojisiyle üretilmiş, farklı işlevlerde, güncel yapılar…
Son yıllarda mimarlık üretiminde önemli bir yer edinen 3B baskı teknolojileri, basılan parçaların sahada monte edilmesi veya mobil cihazlarla yerinde üretim sayesinde kompleks strüktürler oluşturmaya imkan tanıyor. Gelişen bu teknoloji, henüz ekonomik açıdan kolay ulaşılabilir bir çözüm olmasa da çok kısa sürede yapı inşasına olanak sağlaması, iş gücünü azaltması ve sürdürülebilir sistemler sunması itibarıyla mimarlığın geleceğini biçimlendiriyor. Dünyanın çeşitli ülkelerinde farklı malzemelerle ve 3B baskı teknolojisiyle üretilmiş, farklı işlevlerde, güncel yapıları sizler için derledik…
Hazırlayan: Baran Gülsün, Mimar
1. AirMesh, Singapur
Mimari Tasarım: AIRLAB (Singapore University of Technology and Design)
Tamamlanma Tarihi: 2019
Fotoğraflar: Fabian Ong
3D baskı ile üretilmiş, paslanmaz çelik elemanlardan oluşan ve hafif bir heykeli andıran AirMesh, Singapore University of Technology’ye bağlı, DesignLab tarafından geliştirilmiş. İlhamını geleneksel Çin fenerinden alan yapının şekli, dört digdörtgen çerçevenin yönelimiyle tanımlanıyor.
DesignLab’in tasarım stratejisi, tüm yapıyı yüksek üretim maliyetlerine sebep olan 3D baskıyla üretmek yerine, 3D baskılı bileşenleri standart unsurlarla, kısa zamanda ve sorunsuz bir şekilde birleştirmek olmuş. Kompleks bir strüktüre sahip yapı, farklı uzunluklarda 216 çelik boru profilden ve çelik-bronz alaşımı 54 farklı 3B baskı düğüm ekleminden oluşuyor. Yapının gerilmiş balık ağlarından oluşan kabuğu, hafiflik hissini artırıyor.
Yapının bileşenleri, beş kişi tarafından iki gün gibi oldukça kısa bir sürede monte edilmiş. 700 kg ağırlığındaki AirMesh, ağırlığının 11 katına kadar yükü kaldırabiliyor.
2. Urban Cabin, Amsterdam
Mimari Tasarım: DUS Architects
Tamamlanma Tarihi: 2016
Fotoğraflar: Ossip van Duivenbode, Sophia van den Hoek, DUS Architects
DUS Architects tarafından tasarlanan “Urban Cabin”, günlük şehir hayatının hızından uzaklaşmak için küçük bir inziva alanı sunuyor. 3D baskı teknolojisiyle üretilen yapı, Amsterdam’daki eski bir endüstriyel alanda inşa edilmiş.
8 m² alana ve 25 m³ hacme sahip “Urban Cabin”, küçük bir sundurmadan ve iç mekandan oluşuyor. Bu mekanlar, beton zeminin üzerinde yer alan desenin devam etmesiyle, parkın yürüyüş yoluna bağlanıyor.
Baskı malzemesi olarak geri dönüştürülebilir, siyah biyoplastik kullanılmış. Heykelsi bir forma sahip olan yapı, gün batımının manzarasını sunuyor ve kısa süreliğine kiralanabiliyor.
3. DFAB House, Dübendorf
Mimari Tasarım: Prof. Matthias Kohler, Konrad Graser
Tamamlanma Tarihi: 2019
Fotoğraflar: Roman Keller
ETH Zurich, NCCR Digital Fabrication ve endüstriyel ortaklarla iş birliği içinde hayata geçirilen DFAB House, Empa-Eawag binasının üstünde, gelen akademik misafirlerin konaklamasına yönelik, dijital üretim yöntemleri kullanılarak tasarlanmış. Bu teknolojiler kullanılarak, planlama ve uygulama aşamasını daha verimli hale getirmenin yanı sıra, sürdürülebilirliği sağlamak da hedeflenmiş. Bu hedefi desteklemeye yönelik, birtakım aktif sistemler yapıya entegre edilmiş.
200 m² büyüklüğündeki konut, dijital yollarla üretilen 6 bileşenden oluşuyor. Yapının tabanını ve sağır duvarlarını oluşturan bölümü “In situ Fabricator” isimli mobil inşa robotuyla yaklaşık 125 saatte inşa edilmiş. Çimento harcıyla güçlendirilen 12 metrelik, kavisli hasır duvar da aynı aletle üretilmiş. 3B baskı ile üretilen ve normal bir döşemeden %65 daha hafif olan beton döşemenin uygulaması ise 4 gün sürmüş. Zemin kattaki cam yüzeyde yer alan ve her birinin yapımı 4 saat süren betonarme dikmeler de, karşıladığı yüke göre form alan esnek bir dijital sistemle inşa edilmiş. Ahşap iskeletin ön üretimli elemanları ise yaklaşık 12 saatte birleştirilmiş. Yapının dış cephesinde, ışığı geçiren ve 10 cm kalınlığına rağmen başarılı ısı yalıtımı sağlayan membran cephe panelleri tercih edilmiş.
4. Gaia, Ravenna
Mimari Tasarım: WASP, RiceHouse
Tamamlanma Tarihi: 2018
Fotoğraflar: WASP
WASP tarafından, RiceHouse’un katkılarıyla, 6 yıllık bir çalışmanın sonucunda üretilen Gaia, “Viaggio a Shamballa” ve “A call to save the world” etkinlikleri kapsamında sergilenmiş.
Gaia’nın yapımında pişmemiş toprak malzeme, pirinç üretim zincirinden gelen doğal atıklar ve saman kullanılmış. 3B baskı teknolojisiyle, yaklaşık 100 saatte üretilen yapının duvarları, kil bazlı bir malzeme ile lamine edilmiş ve beziryağı ile daha pürüzsüz bir görünüm kazanmış. Hatıllar, çatı ve dikmelerde ise ahşap malzeme tercih edilmiş. Yaklaşık 20 m² kullanım alanına sahip Gaia’nın duvar malzemeleri yaklaşık 900 euroya mal olmuş. Bu yönleriyle Gaia, 3B baskı ile üretilen yapıların ekonomik, sürdürülebilir ve ekolojik bir örneğini oluşturuyor.
5. The BOD, Kopenhag
Mimari Tasarım: Anna Goidea, COBOD
Tamamlanma Tarihi: 2017
Fotoğraflar: COBOD
Açılımı “Building on Demand” (Talep Üzerine Bina) olan The BOD, ismiyle 3D baskı teknolojisinin inşa sürecinin optimize etmesini ve bu teknolojinin yapabildiklerinin sınırlarının günden güne genişlemesini vurguluyor.
Kopenhag’da üretilen ve lobi, çalışma alanı, mutfak, tuvaletten oluşan yaklaşık 50 m²’lik ofis yapısı, herhangi bir düz duvar içermiyor. Beton kullanılarak üretilen yapının organik formu, 3B baskı teknolojisi ile üretilmiş.Diğer 3B baskı yapılardan farklı olarak The BOD’un temelinin bir kısmı da 3B baskı ile inşa edilmiş.
İlki, iki aylık bir sürecin sonunda üretilen The BOD, günümüzde toplamda 28.5 saatlik bir baskı süresiyle, üç günde tamamlanabiliyor.
6. Dubai Belediye Yönetim Binası, Dubai
Mimari Tasarım: Apis Cor
Tamamlanma Tarihi: 2019
Fotoğraflar: Apis Cor
ABD merkezli şirket Apis Cor, Dubai Belediyesi için iki katlı bir yönetim binasını 3B baskı teknolojisiyle inşa etmiş. 640 m² büyüklüğünde ve 9.5 metre yüksekliğindeki bina, bu teknolojiyle bugüne kadar üretilmiş en büyük yapı olma özelliğini taşıyor. Sadece mobil bir 3B baskı makinesi ve üç işçiyle inşa edilen bina, herhangi bir ekstra montaj işi olmadan, tamamen yerinde üretilmiş.
Duvar malzemesi olarak Apis Cor tarafından geliştirilen alçı bazlı malzeme tercih edilirken, konvansiyonel betonarme temel ve taşıyıcı öğeler için 3B baskı kalıplar kullanılmış.
7. Bloom, Berkeley
Mimari Tasarım: Rael San Fratello
Tamamlanma Tarihi: 2015
Fotoğraflar: Matthew Millman Photography
Bloom, yaklaşık 3.65 m x 3.65 m ölçülerinde ve 840 adet özelleşmiş 3B baskı bloktan oluşan bir pavyon. Yapının geleneksel Tayland çiçeğinden esinlenen formu, ışık ve gölge ile çarpıcı bir görsel etki yaratıyor.
Çimento esaslı bir kompozit malzeme ile üretilen bloklar, çimentonun alternatif ve doğaya verdiği zararı azaltan kullanımlarına örnek oluşturuyor.
Her bir blok kompozisyondaki yerini tarif edecek şekilde numaralandırılmış ve paslanmaz çelik bağlantılarla monte edilmiş. Taşıyıcı işlevi gören bu bloklar, ek yapısal destek gerektirmeyen bir sistem oluşturuyor. Yapının formu tasarlanırken, Thomas Jefferson’un Serpentine Walls ve Eladio Dieste’nin Iglesia Cristo Obrero yapılarının tuğla işçiliğinden ve Richard Serra’nın Torqued Ellipse çalışmasının formundan ilham alınmış.
8. 3B Evler, Tabasco
Mimari Tasarım: New Story, Icon, Échale
Tamamlanma Tarihi: 2019
Fotoğraflar: Joshua Perez
Dünyanın 3B teknolojiyle oluşturulan ilk mahallesi, evsizlikle mücadele eden ve kar amacı gütmeyen kuruluş New Story öncülüğünde, Icon ve Échale tarafından inşa edilmiş. Her biri, Vulcan II isimli 3B yazıcı tarafından yaklaşık 24 saatte üretilen, 47 m²’lik bu konutlardan, 50 adet inşa edilerek küçük bir mahalle oluşturulması hedefleniyor. Bu konutlar Tabasco’da yaşayan ve barınaklarda kalan yoksul ailelere tahsis edilecek.
İhtiyaç durumuna göre önceden belirlenen kullanıcıların geri dönüşleriyle şekillenen, 18 aylık bir planlama sonucunda hayata geçirilen konutlarda; iki yatak odası, bir oturma odası, bir mutfak ve bir banyo yer alıyor. Yapılarda, Icon tarafından üretilen, çimento esaslı bir malzeme olan “Lavacrete” kullanılmış.
