17 Burda AVM
Künye
Proje Adı: 17 Burda AVM
Mimari Tasarım: Açık Mimarlık ve Tasarım Stüdyosu
Tasarım Ekibi: ADDON, Açık Mimarlık ve Tasarım Stüdyosu
Mimari Proje Ekibi: Funda Erdemli, Gül Aşkın, Nilüfer Okay,
Proje Yöneticisi: Funda Erdemli
İşveren: ESAS Gayrimenkul
Ana Yüklenici: ESAS Gayrimenkul
Konsept Tasarımı: ADDON
İç Mekân Projesi: ADDON
Uygulama Projesi: Açık Mimarlık ve Tasarım Stüdyosu
Cephe Tasarımı: ADDON
Statik Projesi: Genkon Müh. Ve Müş. Ltd. Şti.
Mekanik Projesi: Akış Müh. İnş. ve Ltd. Şti.
Elektrik Projesi: En Proje Danışmanlık Mühendislik
3 Boyutlu Görselleştirme: ADDON
Projenin Yeri: Çanakkale
Arsa Alanı: 38.170,44 m2
Toplam İnşaat Alanı: 784,15 m2
Fotoğraflar: Stüdyo Majo
Her kent, başından geçen tarihi olaylar ve öyküler ile kendi kimliğini oluşturur. Bu öyküler, kimi zaman mekânlara adlarını verirken, kimi zamansa kent için önemli bir simgeye, heykele dönüşürler. Çanakkale için en bilinen ve önemli öykülerden biri “Truva Atı”dır. Tarihsel dönemler öncesinde kent, o günkü bilinen adı ile Truva, uzun yıllar boyunca Yunan toplulukları ile savaş halinde kalmış ve savaşın sonu Truvalılara hediye edilen Truva Atı ile Truvalıların ağır yenilgisi ile son bulmuştur. Filmlere ve kitaplara konu olan bu öykünün simgesi olan ahşap Truva Atı’nın bir kopyası kent merkezinde yer almaktadır.
Geliştirilen tasarım konseptinin, ana omurgasını oluşturan bu öykü, yapının bulunacağı parsel özellikleri (üçgen parsel) ve iklimsel koşullarının (Akdeniz iklimi) birleştirilmesi ile mevcut tasarım ortaya çıkmıştır. Kent merkezine yakın konumu, deniz ve havalimanıyla kurduğu fiziksel ilişki, yapının çevresi ile bütünleşmesini zorunlu kılmıştır.
Kentin yeni yerleşim alanında yer alan proje çevresinde, Havalimanı, D200 karayoluna bağlanan Atatürk Caddesi ve Çanakkale 18 Mart Üniversite yerleşkelerinden biri bulunmaktadır. Kent merkezine 2,7 km uzaklıkta olan proje alanı, kent merkezinden bağlanarak gelen Atatürk Caddesi ile sınırlanmaktadır. Atatürk Caddesi üzerinde yer alan otobüs duraklarından biri hemen alanın sınırlarında yer almaktadır. Ana caddelerden birinde ve toplu taşıma güzergâhlarının üzerinde yer alması, alana erişimi kolaylaştırarak yapının kentli tarafından aktif olarak kullanılabilmesinin önünü açmıştır. Ulaşılabilirliğinin yanında, alanın hemen yakınında üniversitenin yer alması öğrencilerin potansiyel kullanıcı haline gelerek, kullanıcı çeşitliliğini artırmaktadır.
ADDON+ tarafından konsept tasarımı yapılan proje, Açık Mimarlık tarafından geliştirilmiş ve uygulama süreçleri yönetilmiştir. 2015 yılında yapımı tamamlanan ve kullanıma açılan yapı aynı zamanda Çanakkale şehrindeki ilk alışveriş merkezi olma özelliğini taşır.
Günümüzde alışveriş merkezleri ticari kullanımlarının yanında, kamusal alan gereksinimlerini karşılama ve kentliye alışveriş dışında çeşitli servisler sağlamaya yönelik planlanmaktadır. 17 Burda, Çanakkkale şehrinde alışveriş ve kentli için açık alan, sinema ve etkinlik alanı gibi işlevleri barındıracak şekilde tasarlanmıştır. Bu yüzden açık alanları ile birlikte tasarlanan proje için meydanları büyük önem taşımaktadır.
Arazi yapısından kaynaklanan üçgensel planlama farklı noktalardan sağlanan girişlere olanak sağlamış ve kentlinin erişilebilirliğini kolaylaştırmıştır. Girişlerden biri, yalnızca yaya erişimli tasarlanırken öteki ise önünde oluşturulan cep ile hem araç hem yaya girişine olanak sağlamaktadır. Doğal taş kaplama cephe, giriş alanlarında renklendirilerek hem içerideki doku devam ettirilmiş hem de girişlerin tanımlı ve kolayca fark edilebilir olması sağlanmıştır. Renklendirilmiş kırmızı beton zeminin cephe ve tavanlarda devam ettirilmesi ile tanımlanan girişler, aynı zamanda hem deniz hem de kent merkezi yönünde yapıyı fark edilebilir kılmaktadır. Doğal taş cephe üzerinde konumlandırılan kırmızı çerçeveler ise AVM için reklam alanları olarak belirlenmiş ve bu sayede bir yapı unsuruna dönüştürülmüştür.
Kapalı cephe düzeninde tasarlanan alışveriş merkezinde iki farklı girişten geçilerek önce ticari zona sonra ise etkinlik ve oturma alanına ulaşılmaktadır. Truva atı ve üçüncü boyutta oluşturulan köprüler ile parçalanan avluların biri Truva Meydanı (büyük meydan) öteki ise Dardanel Meydanı (küçük meydan) olarak adlandırılmaktadır. Adını aldığı Truva atından esinlenerek tasarlanan meydanda, açık oturma alanları ve üçgen kenarlarını bağlayan ve meydanın tanımlanmasına yardımcı olan köprüler yaratılmıştır. Korten malzeme kullanılarak yapılmış, düşey dolaşıma yarayan “Truva Atı” meydan tanımlamanın yanında AVM’nin düşey bağlantılarını düzenler. Ağırlıklı olarak, yeşil alanların ve etkinlik alanlarının yer aldığı bu büyük meydan zemin kotundan girişler ile desteklenmiş ve Dardanel Meydan’ı ile bağlantılı olarak tasarlanmıştır. Bu alanda kullanılan Traverten, bazalt gibi yerel malzemelerin yanında ahşap platformlar tanımlanmıştır. Tanımlanan ahşap platformlar çevresindeki birimlerin (kiosk) temel amacı ise meydandaki kullanımları sürekli aktif tutarak kapalı alışveriş merkezi kullanımının açık alan ile de desteklenmesidir.
Dardanel Meydanı Truva Meydanına göre daha küçük ve ana giriş ile doğrudan bağlantılıdır. Bu alanda oturma alanları ve su elemanları tasarlanmıştır. Truva Meydanına benzer nitelikler gösterse de tavan kaplamaları ile alan özelleştirilmiş ve cephedeki kırmızı rengin bu alanda da devam ettirilerek yapı genelinde bir bütünlük sağlanması amaçlanmıştır.
Bodrum katta, ana yol kotundan bir rampa yardımı ile inilen bir kapalı otopark alanı yer almaktadır. AVM’nin bütün depolama ve teknik alanları bu katta yer almaktadır. Zemin katta ise dükkânlar her iki meydan ile ilişkili olacak şekilde meydanların çevresine dizilmiştir. Dükkânlar ile birlikte bu katta, ticari amaçlı kullanılan, rengini cephe renginden almış (kırmızı) kiosklar yer almaktadır. Bu kiosklar hem zemin kattaki ticari işlevleri hem de planlanan etkinlikleri destekler nitelikte tasarlanmıştır. Birinci katta ise yeme-içme alanları ve sinema alanı yer almaktadır. Yeme-içme alanları yarı açık olarak tasarlanmış bu sayede, bu alanların meydanlar ile ilişki kurması da sağlanmıştır.
Bütün bu tasarım girdileri göz önünde bulundurulursa, kentte yaşayanlar için kabul görmüş ve aktif kullanılan bir alana dönüşmesi amaçlanan yapı, günümüzde bu hedefini yerine getirmiştir. Tasarımın hizmet ettiği amaca yönelik yapılan her adımın yapıda karşılığının olması yapıyı benzerlerinden ayırarak daha önemli bir konuma sokmuştur.