Bir asırdır iklimle biçimlenen formları, topoğrafya ve doğa ile uyumları ve manzarayı kucaklayan iç mekânlarıyla kullanıcılarına kamusal yaşamın günlük koşturmasından uzak bir dinginlik sunan, mimarlar için ise tasarım rüyalarını süsleyen adeta bir “objet de passion” niteliğinde olan chalet’lerin yüksek rakımlı, 5 çağdaş yorumu…

Hazırlayan: Betül Toy

Geçmişten bugüne göreceli olarak “el değmemiş” bir mimari arketip halinde varlığını sürdüren chalet’lerin tarım ve hayvancılık amaçlı olarak kullanılan geleneksel fonksiyonlarını terk ederek yapısal dönüşümlerini gerçekleştirmeleri ve insanoğlunun kış mevsimine ve kayak sporlarına duyduğu ilgiyle bütünleşmeleri 20. yüzyıla tarihleniyor. Bir asırdır iklimle biçimlenen formları, topoğrafya ve doğa ile uyumları ve manzarayı kucaklayan iç mekânlarıyla kullanıcılarına kamusal yaşamın günlük koşturmasından uzak bir dinginlik sunan, mimarlar için ise tasarım rüyalarını süsleyen adeta bir “objet de passion” niteliğinde olan chalet’lerin yüksek rakımlı, çağdaş yorumlarını derledik…

1. Alta Chalet / Collingwood, Kanada

Mimari Tasarım: AKB, Atelier Kastelic Buffey
Tamamlanma Tarihi: 2015
Alan: 280 m2
Fotoğraflar: Bob Gundu & Shai Gil

Alta Chalet beş kişilik bir ailenin yıl boyunca hafta sonları vakit geçirebilecekleri bir dağ evi olarak tasarlanmış. Atelier Kastelic Buffey imzalı yapı Kanada’nın Collingwood Bölgesi’nde, özel bir kayak kulübünün yakınlarında yer alıyor. Blue Mountains Bölgesi’nin sağladığı rekreasyon alanlarının fırsatlarını ve manzarayı en iyi şekilde kullanan yapı, yaz aylarında hoş bir gölge sağlayan iğne yapraklı ağaçların bol olduğu korunaklı bir dağ geçidi ve Niagara kayalıkları’nın arasında kıvrılan bir bölgede yer alıyor.
Geleneksel dağ evleri ve çiftlik evlerinin farklı bir yorumunu sunan chalet, aynı zamanda komşu evlerin ölçüleriyle ve bulunduğu bölgeyle uyumlu bir ilişki kuruyor.

Girişin hemen önüne dikey olarak yerleştirilen beyaz, ahşap çıtalar korunaklı bir geçiş mekânı oluşturarak ana girişi özenle gizliyor. Çatı ve duvarların beyaz ve mat olarak kullanımıyla heykelsi bir görünüme bürünen yapı, gün boyunca oluşan ışık ve gölge etkisini güçlendirirken kış güneşinin ve karın etkisini de arttırıyor.

Alta Chalet bölgenin geleneksel tarım mimarisinden ilham alan “hibrit ev” prototipinde tasarlanmış. Titiz bir yapı söküm anlayışıyla tipik banliyö evlerini yeniden yorumlayan yapı, çağdaş yaşamın gerektirdiği işlevleri geleneksel çiftlik yapılarının stoacı felsefesiyle birleştiriyor.

2. Chalet La Petite Soeur / Quebec, Kanada

Mimari Tasarım: ACDF Architecture
Tamamlanma Tarihi: 2018
Alan: 130 m2
Fotoğraflar: Adrien Williams

ACDF Architecture tarafından tasarlanan Chalet La Petite Soeur, Kanada’nın Quebec eyaletinde Ouareau Gölü’nün bulunduğu Saint-Donat kasabası yakınlarında, geleneksel evlerle ve huş ağaçlarıyla çevrili bir bölgede yer alıyor. ACDF Architecture ev sahiplerinin çocukları için oyun oynayabilecekleri ve rahatlayabilecekleri daha geniş bir mekâna olan ihtiyaçlarını eski evin uzantısı olabilecek bir ek bina ile çözmüş. Bu yeni eklenti eski evin varlığına, ölçülerine sadık kalarak saygı gösterirken aynı zamanda içinde bulunduğu peyzajın güzelliklerini de yansıtıyor.

Ek bina adeta mevcut binanın rafine edilmiş bir hâli gibi, sadece beton beyaz bir prizmadan oluşmuş ve bu kontrast görünümüne rağmen eski bina ve bulunduğu yerle son derece uyumlu bir ilişki kurmuş. Metal çatısı ve ahşap kaplamaları bölgede yetişen huş ağacının pürüzsüz ve parlak kabuğuna gönderme yaparken dokusu ve rengiyle de bölgenin kırsal alanlarındaki çiftlikleri anımsatıyor. Zemin kat açık planlı olarak tasarlanmış ve burada muhteşem göl manzarasına açılan geniş penceler kullanılmış. Oturma alanı, içindeki oyun masasıyla birlikte çocukların mekânı sahiplenmelerine ve ailenin birlikte eğlenceli ve huzurlu vakit geçirmesine imkân tanıyor.

Eski ve yeni binalar arasında geçişi sağlayan cam köprü, genişleyen formuyla yeni binaya doğru yönlendirme yapıyor. Meşe ağacından yapılmış olan köprünün iskeleti ise eski evin ahşap dokusuyla uyum sağlıyor.

3. Long Horizontals / Québec, Kanada

Mimari Tasarım: Thellend Fortin Architectes
Tamamlanma Tarihi: 2017
Alan: 490 m²
Fotoğraflar: Charles Lanteigne

Thellend Fortin Architectes tarafından Kanada’da, St. Lawrence Nehri’nden ilham alınarak tasarlanan chalet dik bir yamaç üzerine oturuyor. Cadde tarafından bakıldığında göze çarpmayan ev, tamamen nehre ve ufka doğru açılıyor.

Beton bir zemin üzerinde bulunan yapının bahçe katında yatak odaları yer alıyor. Evin zemin katında ise farklı kullanımlar için farklı yüksekliklerde oluşturulmuş, ahşap panellerle birbirine açılan yaşam alanları tasarlanmış. Ana binadan koparılan şeffaf kütle yemek odası için ayrılmış. Long Horizontals’ın masif, beton bacaları, şeffaf açıklıklar ve ahşap hacimlerin hafifliği ile sıkı bir kontrast oluşturuyor. Yapıda kullanılan yatay hatlar ise peyzajı vurguluyor.

4. Laurentian Ski Chalet / Quebec, Kanada

Mimari Tasarım: RobitailleCurtis Inc. (Andrew Curtis)
Tamamlanma Tarihi: 2016
Alan: 255 m2
Fotoğraflar: Marc Cramer

Kanada’nın Quebec Eyaleti’nde RobitailleCurtis Inc. tarafından çocuklu bir ailenin hafta sonları dinlenmeleri için tasarlanan yapı eski bir kayak merkezinin dik yamaçlarında konumlanıyor. Deniz seviyesinden 740 metre yükseklikte bulunan bu bölge Archambault Gölü manzarasına hakim olmakla beraber akçaağaç, kayın, huş ve ladin ağaçlarından oluşan yoğun bir ormanla çevrili. Dağın dik topoğrafyasına uyum sağlamak ve inşaatın verebileceği tahribatı en aza indirmek için pilotiler üzerine inşa edilmiş olan yapının altından serbestçe yağmur ve kar suyunun akması ve ilkbahar-yaz aylarında yetişen eğrelti otu, yosun gibi doğal bitki örtüsünün kesintisizce devam etmesi amaçlanmış.

Eve giriş, birinci kattan bir köprüyle sağlanıyor. Bu ana katta mutfak, yatak ve oturma mekânları birbiriyle ilişkili olacak şekilde tamamen açık planlı olarak tasarlanmış. Körfezin tamamını görecek şekilde uzanan pencerelerle muhteşem bir manzaraya sahip olan evde mutfağın doğuya bakan bölümü ve yatak odası, giriş cephesinde oldukça kapalı bir ifadeye sahipken, evin güney ucunda bulunan oturma alanı üç cepheden gün ışığını içine alacak şekilde geniş pencereler kullanılarak oluşturulmuş. Zemin katta bulunan çocuk yatak odaları, misafir odası, buhar odası ve oyun odası manzaraya hakim olarak konumlandırılmış.

Chalet’in dış kabuğu ısıl köprü oluşumunu ve enerji tüketimini en aza indirecek şekilde detaylandırılmış. Dış cephesi koyu renkli sedirle kaplanan yapının metal çatı eğimi, etrafında bulunan dağların eğimiyle uyum sağlıyor.

5. Triptych / Quebec, Kanada

Mimari Tasarım: yh2
Tamamlanma Tarihi: 2018
Alan: 230 m2
Fotoğraflar: Maxime Brouillet

Montreal merkezli yh2 mimarlık ofisi tarafından tasarlanan ve göl kenarına yerleştirilmiş üçlü bir yapı bloğundan oluşan chalet, net çizgileri, ölçülü ve sade yapısıyla dikkat çekiyor. Yapı, Montreal’den yüz kilometre uzaklıktaki Laurentian Dağları’nda, küçük bir göle bakan eğimli bir alanda inşa edilmiş. Mimarlar, yapıyı klasik üç parçalı tablo olarak bilinen “triptik” formda tasarlamış. Triptych, St. Cyr Gölü’nü doğrudan gören bir merkez hacim ve iki yan hacimden oluşuyor. Bu parçalı tasarım, eğimli arazide üç farklı formun ağaçlar arasına entegre edilmesi fikrinden yola çıkarak oluşturulmuş.

Üç pavyondan her biri kendi geometrisiyle çerçevelenen doğa tablosunu anımsatırken, merkezden üç yöne doğru uzanan eğimli çatılar manzarayı vurguluyor. Ana blokta bulunan mutfak ve bitişiğindeki çalışma alanı açık bir mekân olarak tasarlanmış. Evin doğuya açılan bölümünde bulunan oturma odasına ise cam bir bağlantı ile ulaşılıyor. Sabah güneşini doğrudan alan ve oturma odasının hemen altındaki katta bulunan ebeveyn yatak odası, topoğrafyanın doğal eğimine uyum sağlayacak şekilde zemine oturtulmuş. Yapının tamamından hafif bir açıyla ayrılan batı yönündeki üçüncü blok ise misafirlerin konaklayabileceği bir hacim olarak düşünülmüş. Kullanılan malzemelerle özelleştirilen bu mekân girişe yakın konumlanıyor.

Üç bloğun iki cam geçişle birbirine bağlandığı yapının girişinde, cephede kullanılan malzeme tekrar edilerek iç ve dış mekân geçişi yumuşatılmış. Çoğunlukla doğal malzemeler kullanılan yapının cephesi eskitilmiş sedir plakalarla kaplanmış. Dramatik geometrisiyle dikkat çeken chalet doğayla bütünleşmesini göle doğru uzanan geniş terasıyla tamamlıyor.