Garanti BBVA tarafından kurulan Salt, günümüzün aciliyetlerini ele almak üzere mekansal pratikler ile çeşitli bilgi alanlarını bir araya getiren araştırma ve iş birliği platformu Forum’u başlatıyor. Kolektif keşiflere dayalı bu platform, araştırmayı biriken, evrilen ve yeni olasılıklara açılan bir süreç olarak ele alıyor. Yalnızca çıktıların değil; müzakere edilen, ortaklaşa düşünülen ve sürekli yeniden şekillenen kolektif bir faaliyet olarak araştırma sürecinin de görünür olmasını amaçlıyor.

Forum’un ilk edisyonu Su Etrafında, farklı disiplinlerden araştırmacıları, açık çağrı sonucu belirlenecek katılımcılar ile buluşturan beş araştırma grubundan oluşuyor: Gökçen Erkılıç yürütücülüğünde İstanbul Kıyı Çizgisi Atlası Vol. X: Derin Dinleme/Haritalama; Ezgi Hamzaçebi yürütücülüğünde Spekülatif Kurgular; Aslıhan Demirtaş yürütücülüğünde Sümüklü Deniz Seferleri ya da İstanbul’un Tuzlu Sularındaki Yeni Şaşaa; Merve Anıl yürütücülüğünde Pedagojik Mekanlar Olarak Sulak Alanlar; Merve Bedir ile Duygu Cihanger Ribeiro yürütücülüğünde Su Gibi. Suyun coğrafyalar, altyapılar, dil ve hayal gücü ile bağlantılarını araştıracak bu gruplar, 4-22 Mart tarihlerinde Salt Beyoğlu’nda gerçekleştirilecek atölye çalışmaları ve kamu programlarında bir araya gelecek.

Yerel ile küreseli, insan ile insan olmayanı birleştiren maddi bir kuvvet olarak su, disiplinler ve coğrafyalar arası sınırları sorgulamaya yönelik ne gibi imkanlar sunabilir? Hem geçmiş mücadelelerin belleği hem de farklı potansiyeller keşfetmenin aracı olarak direnç, adaptasyon ve ilişkiselliğe dair neler söyler? Ekoloji, tarih, edebiyat ve mimari pratikler ışığında bu soruların ele alınacağı araştırma gruplarında eleştirel haritalama, arşiv ve saha çalışmaları, ses ve performans temelli üretimler, spekülatif kurgu gibi bir dizi yöntemden yararlanılacak. Suyun hareketini yönlendiren altyapılardan hafıza ve anlatılara nüfuz etme biçimlerine uzanan geniş bir ölçekte poetik, politik ve ekolojik boyutlar tartışmaya açılacak. Değişen kıyı şeritlerini haritalandırırken tahribat süreçlerini belgeleyen, sualtı tarihlerinin izini süren ve spekülatif gelecekler tahayyül eden bu çalışmalar, endüstriyel yayılmacılık, ekolojik kırılganlık ve kültürel bellek arasındaki gerilimleri ortaya koyacak. Yıl boyunca devam edecek araştırmalarda üretilen materyaller, 2025 sonunda yayımlanacak e-yayında derlenecek.

Merve Yücel ile Salt’tan Eylül Şenses tarafından programlanan Su Etrafında, 4-22 Mart tarihlerinde Salt Beyoğlu’nun giriş katını dinamik bir araştırma mekanına dönüştürecek bir dizi etkinlik ile başlayacak. Program sırasında hem ilk araştırma çıktıları sunulacak hem de buluşma, tartışma ve ortak çalışmaya yönelik bir alan oluşturulacak. Araştırma gruplarının bir araya geleceği atölyelere, herkesin katılımına açık yuvarlak masa toplantıları, okuma ve tartışma oturumları, film gösterimleri, performanslar eşlik edecek.

Araştırma grupları ve atölye çalışmalarına katılım için 24 Şubat Pazartesi saat 18.00’e kadar başvuru yapılması gerekiyor. Değerlendirme sonucu belirlenen katılımcılarla 26 Şubat Çarşamba günü iletişime geçilecek.

“Forum: Su Etrafında” Araştırma Grupları

Gökçen Erkılıç yürütücülüğünde “İstanbul Kıyı Çizgisi Atlası Vol. X: Derin Dinleme/Haritalama”
Sanatçı, mimar, kartograf ve akademisyen Gökçen Erkılıç’ın “İstanbul Kıyı Çizgisi Atlası” adlı haritalama projesi temel alınarak geliştirilen bu araştırma grubunda, haritalama atölyeleri ve derin dinleme etkinlikleri aracılığıyla su ve kara ilişkilerinin nasıl şekillendiği irdelenecek. Katılımcılar, İstanbul’un altı kritik kıyı çizgisine odaklanarak arşiv belgelerinden sualtı seslerine, aktivist hikâyelerinden oşinografik bulgulara farklı medya ve veriler aracılığıyla atlası kişiselleştirecek ve müşterekleştirecekler. Sanatçı Vardal Caniş ve mimar Feyza Çınar’ın iş birliğiyle gerçekleştirilecek atölyeler, konu ile ilgilenen herkese açıktır. Program dili Türkçe’dir ve katılım 10 kişiyle sınırlıdır. Sırasıyla “ada” ve “rıhtım” temalarına odaklanılacak ilk iki atölye çalışması 5 ve 12 Mart tarihlerinde Salt Beyoğlu’nda gerçekleştirilecek. Bu oturumların ardından katılımcılar, Kasım 2025’e dek ayda bir veya iki kez bir araya gelecek.

Ezgi Hamzaçebi yürütücülüğünde “Spekülatif Kurgular”
Akademisyen Ezgi Hamzaçebi’nin bir yöntem olarak spekülatif kurguya odaklanacağı bu araştırma grubu, suyu edebiyat, sinema, güncel sanat ve bilimsel araştırmayla ilişkili olarak ele alacak bir dizi atölye çalışmasından oluşuyor. Üretimini feminist tarzda çok türlü bir hikaye anlatıcılığı olarak tanımlayan Donna Haraway’e referansla farklı anlatı dünyalarını keşfetmeye dayalı atölyeler, gelecek tahayyülünün yanı sıra mevcut dünyaları ve geçmiş anlatılarını yeniden yorumlamaya yönelik eleştirel bir yöntem olarak spekülasyonu merkeze alıyor. Araştırma grubu; sanat, eleştirel teori ve ekolojiyle ilgilenen ve spekülatif anlatılar ile dünya-kurma yöntemlerini tartışmak isteyen herkese açıktır. Program dili Türkçe’dir; katılım 12 kişiyle sınırlıdır. Katılımcılar, 11 ve 18 Mart tarihlerinde Salt Beyoğlu’nda gerçekleştirilecek ilk iki atölyenin ardından Kasım 2025’e dek ayda bir buluşacak.

Merve Anıl yürütücülüğünde “Pedagojik Mekanlar Olarak Sulak Alanlar”
Mimar ve araştırmacı Merve Anıl, “Sulak alanlar bize ne öğretebilir?” sorusunu merkeze alan bir okuma grubu yürütecek. Katılımcılar, iklim krizi karşısında sulak alanların önemini irdeleyecek; okumalar, sohbetler, popüler kültür ve geleneksel bilgiden yararlanarak kolektif bir sulak alan terminolojisi inşa edecekler. Sanat, eleştirel teori ve ekoloji ile ilgilenen herkese açık olan programın dili ve programda yararlanılacak kaynakların çoğu İngilizce’dir. Katılım 16 kişiyle sınırlıdır. 4, 6 ve 20 Mart tarihlerinde Salt Beyoğlu’nda gerçekleştirilecek oturumların ardından katılımcılar, Ağustos 2025’e dek ayda iki kez bir araya gelecek.

Merve Bedir ile Duygu Cihanger Ribeiro yürütücülüğünde “Su Gibi”
Mimar Merve Bedir tarafından, şehir plancısı Duygu Cihanger Ribeiro iş birliğiyle yürütülecek bu araştırma grubunda katılımcılar, suyu bedenlere, kolektif pratiklere ve gündelik mekanlara derinden bağlı heterojen bir oluşum olarak ele alacak; suyun kolonyal ve ataerkil sistemlerin dışında kalan toplumsal ve ekolojik katmanlarını keşfedecek. Araştırma üç aşamada gelişecek: İlk atölye çalışmasında, suyun Salt Beyoğlu yapısının altından, borularından ve çatlaklarından akışı haritalandırılacak. Takip eden atölye çalışmasında suyun kitaplarda, sözlüklerde, ansiklopedilerde yer alan anlamları ve örtük mekansal dinamikleri irdelenecek. Araştırmanın son aşaması ise Orta Doğu Teknik Üniversitesi öğrencileriyle birlikte Ankara’da gerçekleştirilecek. 7-9 Mart ve 21 Mart tarihlerinde gerçekleştirilecek iki atölye çalışması herkese açıktır. Program dili Türkçe’dir; katılım 15 kişiyle sınırlıdır.

Aslıhan Demirtaş yürütücülüğünde “Sümüklü Deniz Seferleri ya da İstanbul’un Tuzlu Sularındaki Yeni Şaşaa”
Mimar ve araştırmacı Aslıhan Demirtaş, müsilaj olgusuna odaklı bir araştırma grubunun yürütücülüğünü üstlenecek. Bu araştırma grubu, Marmara Denizi’nde gitgide daha belirgin ve tehditkar hale gelen müsilaj vakaları karşısında birlikte düşünmek, üretmek ve harekete geçmek amacıyla bedensel, deneyime dayalı yöntemlerden yararlanacak. İstanbul’un tuzlu sularında keşif gezileri yapıp beraber yüzerek, kıyı balıkçılarıyla sohbet ederek kolektif bilgi ve gelecek tahayyülleri üretmeye çalışırken, Salt Beyoğlu’nda da bir dizi performans, buluşma ve atölye çalışması gerçekleştirilecek. Aralarında deniz biyoloğu, balıkçı, dalgıç, yüzücü, sanatçı ve müzisyenlerin bulunduğu grubun mevcut üyeleri arasında Sera Tolgay, Nazlı Demirel, Onur Karaoğlu, Tolga Tüzün, Fulya Peker, Onur Atay yer alıyor. Katılımcılar, 4-22 Mart tarihlerinde Su Etrafında programları kapsamında Salt Beyoğlu’ndaki araştırma mekânında bir araya gelecek ve Kasım 2025’e dek belirli aralıklarla buluşmaya devam edecek.

Detaylı bilgi ve programlara kayıt linklerine buradan erişilebilir.

Kapak Görseli: İstanbul Kıyı Çizgisi Atlası, Gökçen Erkılıç’ın izniyle.