S.O.S. İstanbul Mimarlık Öğrencilerine Açık Fikir Projesi Yarışması Sonuçlandı

İstanbulSMD tarafından İPA desteğiyle onuncusu düzenlenen “Kartal – Geçici Barınma Senaryoları” başlıklı “S.O.S. İstanbul – Mimarlık Öğrencilerine Açık Fikir Projesi Yarışması’nda 11 proje ödül almaya hak kazandı.

İstanbul Serbest Mimarlar Derneği tarafından (İstanbulSMD), bu yıl İstanbul Planlama Ajansı (İPA) desteğiyle onuncusu düzenlenen “Kartal – Geçici Barınma Senaryoları” başlıklı “S.O.S. İstanbul – Mimarlık Öğrencilerine Açık Fikir Projesi Yarışması”na, ülke genelindeki üniversitelerden 97 adet proje başvurusu gerçekleşti.

Ülkemizin değerli mimar ve akademisyenlerinden oluşan jüri üyelerinin titiz değerlendirmeleri sonucu ödül almaya hak kazanan 11 projenin sahiplerine ödülleri, 24 Ocak 2025 tarihinde İPA’da gerçekleştirilen kolokyumun ardından düzenlenen törenle takdim edildi. “S.O.S. İstanbul 2024: Kartal- Geçici Barınma Senaryoları” yarışmasının katılımcıları, İstanbul’un çözüm gerektiren en önemli gündem maddelerinden biri olan “doğal afet riski” ve bununla ilişkili olarak son dönemde güncel bir tartışma ve yapım faaliyeti olarak öne çıkan “kentsel dönüşüm” meselesinin çözümüne yönelik İBB, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne vizyon kazandıracak oldukça çarpıcı projeler geliştirdiler.

Türkiye’nin önemli yapılarına imza atan İstanbul merkezli serbest mimarlık ofisleri ve yapı sektörünün tüm paydaşlarının desteğiyle 22 yıldır faaliyetlerini sürdüren İstanbul Serbest Mimarlar Derneği- İstanbulSMD, 2005 yılından bu yana “S.O.S. İstanbul – Mimarlık Öğrencilerine Açık Fikir Projesi Yarışması” aracılığıyla kentin “sorunlu alanları” için öğrencileri “alternatif projeler üretmeye teşvik ediyor.

S.O.S. İstanbul, bu yıl belirlenen “Kartal – Geçici Barınma Senaryoları” başlığıyla kentlerimizin çoğunu hayati olarak ilgilendiren “deprem gibi çeşitli doğal afetler” ve bununla ilişkili olarak son dönemde güncel bir tartışma ve de yapım faaliyeti olarak öne çıkan “kentsel dönüşüm” meselesini merkezine aldı. Şehircilik, mimarlık, mühendislik ve başka ilişkili teknik disiplinlerle birlikte hem resmi kurumların hem de vatandaşların önemli paydaşlar olduğu bu konu ve süreçler etrafında, Türkiye genelindeki üniversitelerden yarışmaya katılan mimar adayları, İstanbul örneğinde kentsel dönüşüm faaliyetleri sebebiyle mesken değiştirmek durumunda kalan kentlilerin geçici barınma ve sosyal ihtiyaçlarına oldukça çarpıcı, ilham veren fikirler içeren projeler sundular.

Yarışmanın çıktıları İstanbul başta olmak üzere tüm Türkiye’de olası afetlerde etkili ve sürdürülebilir geçici barınma çözümleri üretilmesine fikir ve ilham verecek, geçici barınmaya yeni bir açıdan bakarak, hem ekonomik hem de sosyo-kültürel bir yaklaşım sunuyor ve bu noktada İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne vizyon kazandıracak. Yenilikçi yaklaşımlarla geçici yerleşim yerlerinde planlama, mimari ve tasarım anlamında yapılacak uygulamaların, kent yaşamını olumlu yönde etkileyeceği ve kente yeni değerler katacağına da inanılıyor. İstanbul Serbest Mimarlar Derneği – İstanbulSMD tarafından, bu yıl İstanbul Planlama Ajansı – İPA desteğiyle düzenlenen bu yarışma sonunda seçilen projeler, geçici barınma senaryolarının uygulanabilirliğini artırmak amacıyla çeşitli platformlarda tanıtılacak.
Neden bu konu? Çünkü doğal afet riski ve güvensiz yapı stoğu nedeniyle İstanbul S.O.S. veriyor!
İstanbul gibi büyük şehirler, son yıllarda iklim değişikliği, ekonomik krizler ve hızlı demografik değişimler gibi bir dizi krizle karşı karşıya kalmaktadır. İstanbul, 1. derece deprem bölgesinde bulunması ve yoğun nüfus yapısı nedeniyle büyük bir risk altındadır. Olası bir depremde ve diğer doğal afette İstanbul’un, eski ve güvensiz yapı stoğuyla ciddi hasarlara uğrayacağı ve birçok insanın yaşam koşulları ve güvenliğinin tehdit altına gireceği öngörülmektedir. Bu durum, kentimizin depreme ve diğer doğal afetlere karşı dirençli hale getirilmesi ihtiyacını her zamankinden daha acil bir hale getirmektedir. 1999 Marmara Depremi’nden bu yana, Türkiye’de afet yönetimi alanında pek çok yasal, yönetsel ve kurumsal düzenleme yapılmıştır. Ancak, afetlere hazırlıklı olma ve risk azaltma çalışmalarının yanında, kentsel dönüşüm birçok insanın evlerini terk etmek zorunda kalması, ortalama olarak 6 ay ile 2 yıl arasında süren kentsel dönüşüm sürecinde geçici olarak başka yerlerde kalmaları ve bu süreçte taşınma masraflarına ek olarak kira ödemeleri, günümüz ekonomik koşullarında ciddi bir mali yük oluşturmaktadır. Mevcut durumda, Türkiye genelinde milyonlarca konut risk altındayken, afet sonrası geçici barınma ihtiyacı hayati bir önem taşımaktadır.

“S.O.S. İstanbul 2024 ile yarışmaya konu olan alanda, deprem ve kentsel dönüşüm nedeniyle ortaya çıkan yeni ihtiyaçlar ve değişken yoğunlukları işaret eden farklı mimari tasarım potansiyellerinin değerlendirilmesi amaçlandı. Bu değerlendirme ile akılcı, özgün ve nitelikli tasarım yaklaşımlarının, günümüz mimarisine ışık tutabilecek işlevsel ve yenilikçi çözümlerin öne çıkarılması, kentsel farkındalığı yüksek kurgusal model ve projelerin saptanması hedeflendi.

İstanbulSMD S.O.S. İstanbul 2024: Kartal – Geçici Barınma Senaryoları
Mimarlık Öğrencilerine Açık Fikir Projesi Yarışması Kazananları

1. Ödül 35 – 86351
Tugay Tuncay Can – MEF Üniversitesi
Sude Turan – MEF Üniversitesi
Kayra Suner – MEF Üniversitesi

2. Ödül 11 – 72651
Melek Sude Sayar – Necmettin Erbakan Üniversitesi
Hatice Arslan – Aksaray Üniversitesi
Emine Sezgin – Necmettin Erbakan Üniversitesi
Arzu Üçler – Abdullah Gül Üniversitesi

3. Ödül 68 – 62718
Melike Adem Shaban – Trakya Üniversitesi
Şükrü Köse – Trakya Üniversitesi
Osman Kılınç – Trakya Üniversitesi
Helin Gündem – Trakya Üniversitesi
Yunus Emre Ermiş – Trakya Üniversitesi
Veli Tırın – Trakya Üniversitesi
Halit Akman – Trakya Üniversitesi
Ahmet Sevgi – Trakya Üniversitesi

1. Mansiyon 20 – 26047
Samet Berkcan Yılmaz – Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
Emre Alagöz, Mimarlık Öğrencisi – Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
Vedat Bartık, Mimarlık Öğrencisi – Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
Alper Beyhan, Mimarlık Öğrencisi – Eskişehir Osmangazi Üniversitesi

2. Mansiyon 31 – 27032
Furkan Alpnar – Gebze Teknik Üniversitesi
Cansu Kont – Gebze Teknik Üniversitesi
Ümmügülsüm Çalışkan – Gebze Teknik Üniversitesi

3. Mansiyon 48 – 30518
Öykü Maya Erkan – İstanbul Teknik Üniversitesi

1. Teşvik Ödülü 21 – 14283
Zeynep Albayrak – Gazi Üniversitesi
Zeynep Sueda Akbilek – Gazi Üniversitesi
Nergiz Mammadova – Gazi Üniversitesi

2. Teşvik Ödülü 34 – 10327
Ece Özkan – İstanbul Teknik Üniversitesi
Sıla Gökçen Günal – İstanbul Teknik Üniversitesi

3. Teşvik Ödülü 60 – 97384
Begüm Ceyhan – TOBB Ekonomi Ve Teknoloji Üniversitesi
Aykut Nesne – TOBB Ekonomi Ve Teknoloji Üniversitesi

4. Teşvik Ödülü 85 – 79425
Ahmet Hilmi Yılmaz – Yıldız Teknik Üniversitesi
Batuhan Seçkin – Yıldız Teknik Üniversitesi

5. Teşvik Ödülü 96 – 31420
Gamzenur Haşıl – Yeditepe Üniversitesi

“S.O.S. İstanbul 2024: Kartal – Geçici Barınma Senaryoları” Yarışması Jüri Üyeleri
Danışman Jüri Üyeleri
Ali HIZIROĞLU, Mimar
Sevilay Uğur ÇEKİM, Mimar
Ertuğ UÇAR, Mimar
Kurtul ERKMEN, S.O.S. İstanbul 2024 Koordinatörü

Asli Jüri Üyeleri
Melike ALTINIŞIK, Mimar
Begüm YILMAZ BİLGİN, Mimar
Chen yu CHİU, Mimar
Tülin HADİ, Mimar
Oktay KARGÜL, Şehir Plancısı
Tuna Han KOÇ, Mimar (Jüri Başkanı)
Selin MANER, Mimar
Yedek Jüri Üyeleri:
Bilge BAL, Mimar
Ali DUR, Mimar

Raportörler
• Kübra Elif DURĞUN, Mimar
• İrem KOLUKSOY, Mimar

Yarışmaya katılan projelere, posterlere ve detaylı bilgiye buradan erişebilirsiniz.