İnsan ve mekan ilişkisinin en girift göstergesi olarak kent, tarih boyunca yaşadığı değişimlerin en köklüsüyle cumhuriyet fikriyle birlikte karşılaşmıştır. Bu karşılaşma tarihsel bağlam içerisinde hem mekansal hem toplumsal hem de bireysel açıdan çok ayırt edici bir nitelik taşımaktadır. Ulus devlet süreciyle birlikte Cumhuriyet fikri mekânın kullanımını özgürleştirici etkisiyle kamusal yapıları şekillendirdiği gibi bireyin toplum ve devlete karşı konumunu da sarsıcı bir şekilde dönüşüme uğratmıştır. Bu dönüşüm kimi yerde modern bir gereklilik olarak topluluğa tek seçenek kıvamında sunulmuş, zamanın ruhu tarafından dayatılmış, kimi yerde de toplumun engellenemez, önüne set çekilemez arzusu olarak tarih sahnesine çıkmıştır.

Bu serinin amacı 100 yıllık Cumhuriyet birikimini Türkiye Cumhuriyeti’nin 1923 yılında kuruluşuyla birlikte mimarlık düşüncesi ve pratikleri, kentin planlaması ve şekillenmesi, kentsel alandaki insani durum ve ilişkiler ile birlikte yönetim düşünce ve pratiklerinde de çok köklü değişimler meydana getirmiştir. Bu değişimin ana güzergâhları cumhuriyet fikrinin etkisi, gücü ve imkânlarıyla gerçekleşmiştir.

gerçek bağlamı içinde ele alarak, bütün imkân ve imkansızlıkları, hülyası ve heyecanı, umudu ve korkusu ile mimarlık, planlama, kentleşme ve yerel yönetimler alanında yeniden bir vatan kurma deneyimine ilişkin bilanço çıkartmaktır. Bilanço, doğası gereği yapılanı ve yapılamayanı bütüncül bir şekilde değerlendirmeyi gerektirmektedir. Geleceğe ilişkin bir tasavvur veya bir güzergâh oluşturabilmek için ise öncelikli olarak bu bilançonun çıkartılması gerekmektedir. Ardından Cumhuriyetin yeni yüzyılına hazırlanmak ve onu doğru bir şekilde kavramak için bilançonun göstergelerinden faydalanarak yeni araçları geliştirmek gerekmektedir.

Kent kavramının bütüncül şekillenmesinde birlikte ele alınması gereken planlama, mimarlık, kentleşme ve yerel yönetimlerin temel düzeyde mekanı örgütleme işlevi üstlendiğini vurgulamak ve bu bağlamda şehircilikle ilgili kavramların kartografyasını ortaya çıkartmak cumhuriyetin 100. yılında İdealKent için bir sorumluluk olarak görülmektedir. Hazırlamayı planladığımız dört temel kitap teorik bağlamın yanı sıra, tarihsel bağlamı, aktörleri ve kurumları da içerecek şekilde planlanmaktadır.