Çay Yaprağı Pazarı

Mimari Tasarım
SUP Atelier of THAD

Proje Yeri
Fujian, Çin

Tamamlanma Tarihi
2021

Toplam İnşaat Alanı
460 m²

Fotoğraflar
Chu Yingnan

SUP Atelier of THAD tarafından Çin’de tasarlanan Zhuguanlong Çay Yaprağı Pazarı, yerel malzemeler ve geleneksel yapım teknikleri kullanılarak katılım ve düşük maliyet sağlarken yerli halk için bir pazar alanının ötesinde kamusal faaliyet alanı yaratıyor.

Çay Yaprağı Pazarı’na ev sahipliği yapan Çin’in Fujian eyaletinde bulunan Shouning ilçesindeki Zhuguanlong kasabası, geniş çay tarlaları ve dağlarındaki moso bambu ormanlarıyla çay açısından zengin ancak yoksulluk çeken bir bölgeymiş. Yerel çay yaprağı ticaretini canlandırmak için hükümet ve köylüler, bir otobüs durağının yakınında çok işlevli bir çay yaprağı pazarı kurulmasını önermiş. Bu pazarın aynı zamanda köylülere toplanmak, boş zaman faaliyetleri yapmak ve iş fırsatlarını paylaşmak için kaliteli bir kamusal alan sağlayacağı düşünülmüş. SUP Atelier’nin tasarladığı pazar, yerel malzemeler, zanaatkarlar ve teknolojik inşaat teknikleri kullanılarak geniş bir açıklığa sahip büyük bir açık alan olarak inşa edilmiş.

Pazar, düşük bakım maliyetleri ile yıl boyunca esnek bir şekilde kullanılabiliyor. Mevsimlik çay yaprağı ticaretinin yanı sıra alan; festivaller, düğünler, cenazeler, açık hava sineması, çocuklar için etkinlikler ve çiftlik ürünleri ticareti gibi birden fazla kamusal amaca hizmet edebiliyor.

Ahşap kemer köprülerin inşasında kullanılan geleneksel yapım teknikleri, UNESCO’nun somut olmayan kültürel miras listesinde yer alan ve bugüne kadar korunmuş 19 ahşap kemer köprü ile Shouning ilçesinde eski zamanlardan beri devam ediyor. Shouning ilçesinde bol miktarda moso bambusu bulunuyor. SUP Atelier, ahşap dokuma kemerlerin prototipini ve geleneksel yapım tekniklerini inceleyerek yük testlerinden geçmiş rafine bambu yapılar önermiş. Ahşabın yerine geçebilecek ve ahşaptan daha kolay elde edilen, daha hafif ve daha kolay işlenen küçük bambu parçalarının üst üste bindirilmesi ile oluşturulan özdeş birimler birleştirilerek 18 metre açıklığa sahip dokuma bambu çatı elde edilmiş.

Köylülerin bölgede yaygın olan kullanılan sıkıştırılmış toprak yapıların inşasında eğitimli olmasından yararlanılarak binanın kuzey tarafındaki betonarme yapının etrafına geleneksel toprak sıkıştırma teknikleri kullanılarak çevre duvar inşa edilmiş. Bu duvar, hem ana yapı için bir örtü hem de dış ve iç mekan arasında paravan görevi görüyor.

İnşaat alanı çevresindeki atık malzemeler, yerel zanaatkarlar tarafından işlenip geri dönüştürülerek yeniden kullanılmış. Yıkılan evlerin temellerinden molozların alınması, harap evlerin ahşap yapı parçalarının geri dönüştürülmesi, taş işleme fabrikalarından arta kalanların ve taş kaldırım plakalarının toplanması ile atık malzeme toplama süreci gerçekleşmiş. Pazarın çevresinden toplanan malzemeler, toplama sürecinden sonra geri dönüştürülmüş molozlar, yapının temelinde ve peyzaj duvarlarında; geri dönüştürülmüş kereste parçaları, ahşap tuğla yapımı ve ahşap oturma birimlerinde; taş plakalar, kaldırımlarda ve daha küçük atıklar, terrazzo agregası olarak yerel zanaatkarlar eşliğinde yapının inşasında kullanılmış.

Bu az gelişmiş bölgenin çevresel ve sosyal durumunu göz önünde bulundurarak düşük maliyetli malzeme elde etme sürecine, yerel ustaların katılımı ve yerel teknolojilerin dahil edilmesi sağlanmış. Bu sayede yapı burada toprağından büyüyen bir ağaç gibi derinlemesine kök salıyor ve köylüleri pazarın inşaatına katılmaya motive ediyor. Yapının geniş açıklığı, çay ticareti yapılmayan mevsimlerde pazarın etkinlik alanı olarak kullanılmasını sağlıyor. Açık çatı doğal havalandırmayı ve gün ışığından alınan verimi artırarak işletme maliyetlerini azaltıyor.

Geleneksel Çin kültürünün simgelerinden olan pavyonların ve kulelerin çoğu, doğu kültüründe derin kökleri olan, insan ve doğa arasındaki uyum kavramını yansıtan açık mekanlar olarak inşa edilmiş. Açık bir mekan olan Çay Yaprağı Pazarı, fırtınalara karşı bir sığınak görevi görüyor.

Sıkıştırılmış toprak duvarlar, beton strüktürler ve mozaik zeminler, insan-doğa uyumuna işaret ederken bir tür doğal sağlamlık sunuyor. Modern teknolojilerle inşa edilen metal çatı, hafif bambu strüktürle birleşerek yapıyı hem dayanıklı hem de iklimsel şartlara uyumlu hale getiriyor. Geleneksel Çin yapılarının sarkan saçaklarının hafifliği ve güzelliği, eski bir Çin edebiyatı klasiği olan Classic of Poetry’de “güzel kuşların gerilmiş kanatları” şeklinde tanımlanmış. Zhuguanlong kasabasındaki pazarda ise bu tür bir hafiflik ve güzellik, ham bambunun doğasıyla yansıtılıyor. Yerel halk için önerilen ve inşa edilen pazar, ruhunu canlandırarak bölgenin refahı seviyesini arttırmayı amaçlıyor.

Yerel köylülerin desteği, teknoloji ve yerel malzeme kullanımıyla desteklenen proje, minimum çevresel müdahale ile yerel halk için insanlık, ekonomi, sağlık ve eğitim alanlarında uzun vadeli kamu yararı sağlıyor.