Shenzhen’deki Nantou Hibrit Bina, URBANUS’un “kentsel birlikte varoluş” görüşü altında gerçekleştirdiği önemli bir deneyi temsil ediyor; salt mimari inovasyonun ötesine geçerek düşünce ve konseptte bir paradigma değişimi sunuyor.

Binlerce yıllık gizli bir kasabanın canlı bir köykent ile çarpıştığı ve bütünleştiği Nantou’da, Shenzhen ve Hong Kong ilişkisinin ulusal anlatısında yazıyor olmasına rağmen 20 yılı aşkın bir süredir sade bir günlük hayat sürülüyor.

URBANUS, 2016 yılının başlarında, Shenzhen’in çeşitli tarihsel dönemlere yayılan kentsel ve kültürel mirasının en saf örneği olan Nantou Eski Kenti üzerine kapsamlı bir mekansal çalışma yürütmek üzere davet edilmiş. Tarihi belgeler ve saha araştırması aracılığıyla, mikro ölçekli müdahalelerle daha büyük kümeleri etkileyen aşamalı yenileme yoluyla Nantou’yu canlandırmaya ve kültürel etkinlikler düzenlemeye odaklanan bir yeniden doğma stratejisi geliştirilmiş. URBANUS, 2017 yılında küratöryel ekip olarak görev yapmış ve “Shenzhen-Hong Kong İki Şehirli Şehircilik \ Mimarlık Bienali”ni Nantou Eski Kenti’ne getirmiş. Mekansal yenilemenin bu sergiyle bütünleştirilmesi Nantou Eski Kenti’nin korunması ve yeniden canlandırılmasının başlangıcı olmuş. 2019 yılında tekrar gelen URBANUS, Nantou Hibrit Bina’nın dönüşümüne “Kentsel Birlikte Varoluş” kavramını uygulayarak Nantou Eski Kenti’ndeki çalışmalarına devam etmiş. Bu projede, tarihi katmanları değiştirmek yerine kolajlama ve yan yana getirme yoluyla korumaya odaklanan ilerici bir yenileme yaklaşımı sergileniyor.

Nantou Eski Kenti’nin kalbindeki Baode Meydanı’nın yanında yer alan ve farklı dönemlerde inşa edilmiş beş ayrı yapıdan oluşan Nantou Hibrit Bina; farklı malzeme tercihlerini, strüktür sistemlerini ve mimari stilleri sergiliyor. Uyarlanabilir yeniden kullanım tasarım anlayışı, mevcut binaların karmaşıklığının, çelişkilerinin ve çatışmalarının korunmasını sağlıyor.

Eklemeler ve dönüşümlerin yanı sıra malzeme değişimlerinin izleri, hem iç hem de dış mekanda korunmuş. Biri dikdörtgen diğeri eğrisel, biri dolu diğeri boş iki yeni hacim çatıda yan yana yerleştirilmiş ve bu hacimlerin arasına küçük bir çatı bahçesi yerleştirilmiş. Yapıların dış duvarları sadece mal sahibinin mülkünün sınırlarını belirlemekle kalmıyor, aynı zamanda Nantou Hibrit Bina’nın genel yapısal bütünlüğünde de önemli bir rol oynuyor. Yeni projeyle birlikte, mevcut cephe dikkatle korunurken bölme duvarlar kaldırılıyor ve yapısal risk oluşturan gelişigüzel eklemeler değiştiriliyor. Mevcut yapıda merkezi bir boşluk tasarlanarak yeni bir asansör ve merdiveni barındıran sirkülasyon çekirdeği oluşturuluyor. Her kattaki ortak alanlar çekirdekten dışarıya doğru uzanarak cepheyi deliyor ve kapı, saçak, balkon, yaya köprüsü ve merdiven işlevi gören kırmızı demir çelikten çok yönlü eklentiler oluşturuyor. Bu eklentiler yapılar arasındaki yarıklarda geziyormuş gibi hissedilen dikkat çekici bir yolculuk sunuyor. Yapılar arasındaki boşluklar, çatı pencerelerinin eklenmesiyle birlikte zemin kata güneş ışığının girmesini sağlayarak iç mekanın atmosferinin gelişmesine katkı sağlıyor.

Yenilemeden önce, beş yapının birbirlerinden ayrı sirkülasyon sistemleri varmış. Yapıların sokak katlarında bulunan dükkanlar ve tezgahlar çevredeki kamusal alana çeşitli programlar ve etkinlikler sunuyor ve canlı köykent yaşam tarzına katkıda bulunuyormuş. Yenileme, yoğun ve canlı zemin kat düzenini koruyor ve yarı açık alanlar ekleyerek zenginleştiriyor. Baode Meydanı’nın yanında önceden de var olan dış mekan merdiveni, yenileme sonrasında ikinci kata doğrudan erişim sağlayacak şekilde uyarlanmış. Mevcut yapıların ikinci ve dördüncü katları arası 29 küçük ve kalabalık konut birimine bölünmüş. İç sirkülasyon; önceden var olan açıklıklardan yararlanılarak, geçiş yolu açılarak ve koridorlar oluşturularak yeniden düzenlenmiş. Oluşturulan kapalı sirkülasyon, her yapının farklı yükseklikteki alanlarını birbirine bağlayarak sosyal etkileşimleri kolaylaştırırken, uyarlanabilirlik için esnek bir yerleşim düzeni sağlıyor.
Cephedeki mozaikler ve renkli boyalar titizlikle değiştirilerek veya tamamlanarak mevcut cephe malzemelerinin korunması sağlanıyor. Eski ve yeni malzemelerin renkli kolajı yapılar arası karmaşık kenetlenme ile birlikte Nantou Hibrit Bina’nın özünü yansıtıyor. Dördüncü kattan beşinci kata kadar uzanan kırmızı, yarı dairesel hacim; yarı açık alanlara sahip yeşil, dikdörtgen hacimle yan yana gelerek yapının çatısında yer alıyor. Bu yeni yapılar, çift kat yüksekliğindeki alan ve çatı pencereleri ile etkileşime girerek çatı terası ile uyum sağlıyor. Bu yenilikçi tasarım, daha önce birbirinden ayrı olan çatıları tek ve sakin bir bahçede bir araya getirerek köykentin koşuşturmacası arasında bir mekan yaratıyor.

Nantou Hibrit Bina, Shenzhen’in köykentlerinin gelişen tarihinin bir kanıtı olarak gösteriliyor. Yenileme, yoğun nüfuslu Nantou Eski Kenti içinde açık, mikro bir kompleks yaratarak kaosu tutarlılığa dönüştürmüş. Yapı çağdaş yaşamın sosyal ve kültürel taleplerini karşılıyor ve hem kamusal hem de erişilebilir dikey ortak alanlar için yeni bir tipoloji sunarak gelecekteki köykent gelişmelerinin önünü açıyor. Yoğun kentsel yapılaşma karşısında, özgün strüktürleri ve mekanları geliştirmek ve optimize etmek, kentsel homojenleşmeye karşı önemli bir strateji olarak ortaya çıkıyor. Nantou Hibrit Bina, URBANUS’un “kentsel birlikte varoluş” görüşü altında gerçekleştirdiği önemli bir deney sunuyor. Nantou Hibrit Bina, salt mimari inovasyonun ötesine geçerek düşünce ve konseptte bir paradigma değişimini temsil ediyor.