Spaziozero ve X Architekten tasarımı Tenute Maestrale Şaraphanesi, toprağa kısmen gömülü kütlesi, corten cephe kaplaması ve peyzajla bütünleşen formuyla çevreye uyumlu yalın bir üretim yapısı olarak öne çıkıyor.

Yeni şaraphane, Güney Sardinya’daki Donori bölgesinin kuzey ucunda, zeytinlikler ve üzüm bağlarıyla çevrili bir arazide yer alıyor. Bölge, insan müdahalesiyle biçimlenmiş tarımsal düzeniyle dikkat çekiyor. Bu bağlamda proje, bağımsız bir nesne olarak değil, var olan peyzajın doğal bir uzantısı olarak tasarlanmış. Yapı, çevresiyle görsel bir sınır oluşturarak aynı zamanda arazi ve manzara arasında bir bağlantı kuruyor. Tasarım, kütleyi araziye entegre ederken yapay mimari ögeleri minimumda tutmayı hedefliyor. Böylece yapı, hem topoğrafyaya karışan hem de işlevini açık biçimde ortaya koyan sade bir mimari dile sahip.

Şaraphanenin büyük kısmı toprağa gömülü. Yalnızca güney cephesi görünür durumda ve tamamen delikli corten çelik panellerle kaplanmış. Bu kaplama, yapıya hem doğal hem de zamanla değişen bir karakter kazandırıyor. Corten yüzeyin sıcak tonları çevredeki toprak renkleriyle uyum sağlarken, malzemenin oksitlenme süreci binanın yaşlanmasını peyzajın dönüşümüyle paralel hale getiriyor. Cephede iki belirgin kesit yer alıyor: İlki, tadım odası için oluşturulmuş geniş bir niş; bu açıklık doğal ışığın iç mekana süzülmesini ve dışarıyla doğrudan bir görsel ilişki kurulmasını sağlıyor. İkincisi, üretim alanına erişimi tanımlayan derin bir boşluk; bu geçiş, teknik alanlara ulaşımı mimari bir deneyime dönüştürüyor.

Yapının çatısında, galvanizli çelik lamellerle kaplanmış silindirik bir kule, ziyaretçilerin giriş noktası olarak işlev görüyor. Bu kulede yer alan spiral merdiven ve asansör, ziyaretçileri üstteki pergola alanına ve alt katlardaki tadım ve üretim alanlarına yönlendiriyor. Çatıdaki pergola altında ilk üzüm işleme süreci gerçekleşiyor; burada, taneler doğrudan aşağıdaki tank odasına “dökülüyor”. Bu düzen, üretim sürecini doğrudan topografyayla ilişkilendiriyor.

İlk yeraltı katı, ziyaretçilere ayrılmış. Burada tadım odası, karşılama alanı ve üretim sürecine görsel erişim sağlayan pencereler bulunuyor. Bu alan, misafirlere hem şarap üretim sürecini gözlemleme hem de mekanın atmosferini deneyimleme olanağı veriyor. İkinci yeraltı katı tamamen üretim işlevlerine ayrılmış. Fermentasyon tankları, fıçı mahzeni ve şişeleme alanı burada yer alıyor. Bu yarı gömülü düzen, sabit iç sıcaklık sağlayarak enerji tüketimini azaltıyor ve doğal iklimlendirme avantajı sunuyor.

İç mekanda beton yüzeyler, işlevsel sadelikleriyle mimarinin kimliğini belirliyor. Fazlalıklardan arındırılmış bir tasarım anlayışıyla tüm detaylar malzemenin doğallığı üzerinden kurgulanmış. Tadım odasındaki koyu kestane ahşap mobilyalar, çevredeki beton yüzeylerle tezat oluştururken mekana sıcaklık ve davetkar bir karakter kazandırıyor.

Peyzajla bütünleşen yapı, çatıdaki pergola, gömülü hacim ve açık nişleriyle yalnızca bir üretim yapısı değil, aynı zamanda toprağın içinde kaybolan bir gözlem terası gibi çalışıyor. Spaziozero ve X Architekten’in yaklaşımı, mimariyi hem işlevsel hem de duyusal bir deneyime dönüştürerek şarap üretimini peyzajın bir parçası haline getiriyor.