IARA tasarımı Fengwu JI The Rural Memory Museum, büyük anlatıları değil, sıradan bireylerin hikayelerini ön plana çıkarıyor ve gündelik yaşamın bir parçası oluyor.

Proje, Huangshan Şehri, Yixian İlçesi, Biyang Kasabası, Fengwu Köyü’nün merkezinde yer alıyor. Güney Anhui’deki geleneksel köylerin en iyi korunduğu bölgelerden biri olan Yixian, Xidi ve Hongcun gibi ünlü antik köyleriyle, doğal peyzajı ve kültürel mirası sayesinde tanınıyor. Ancak pastoral manzarasına rağmen Fengwu Köyü’nde, eski yapıların az korunmuş olduğu, nüfusun göç ettiği, yaşlı nüfusun arttığı, kamu altyapısının yetersiz kaldığı ve kültürel etkinliklerin eksik olduğu tespit edilmiş.

Tasarım, bu sıradan köye yeniden canlılık kazandırmayı amaçlıyor. 2023 yılında başlatılan “Fengwu JI” kırsal yeniden canlandırma projesi, uluslararası bir bakış açısıyla yerel bağlamı birleştiriyor ve mekansal tasarımı, köylülerle tüm paydaşları bir araya getirmek için kullanıyor. Mikro ölçekli yenilemeler ve kültürel girişimler aracılığıyla köylülerin yaşam kalitesini artırmayı ve kırsal yaşama enerji katmayı hedefliyor. “Kırsal Hafıza Müzesi” bu projenin önemli bir alt başlığını oluşturuyor.

Proje alanı, zamanla yok olmuş olan “Yingfengli” adlı eski bir yapının izinde, halkın kullanımına açık küçük bir meydanda bulunuyor. Bu meydanda spor aletleri yer alıyor fakat sıcak ve yağışlı iklim koşullarında korunaklı olmadığı için fazla kullanılmıyor; daha çok et ve çamaşır kurutmak için işlev görüyormuş. Tasarım, bu kullanılmayan alanı canlı bir kamusal mekana dönüştürmeyi hedefliyor. Yeni yapı, köyün tarihine saygı göstererek orijinal yapının ayak izi üzerine yerleşiyor, yerel malzemelerle çağdaş bir tasarımı bir araya getiriyor ve kırsal dokuya entegre oluyor. Müze, ziyaretçilerin yanı sıra köylüler için de bir buluşma yeri ve manevi bir merkez olarak hizmet veriyor.

Müze, ikinci kata yerleşiyor; zemin kat ise gölgeli ve yağmurdan korunaklı yarı açık bir alan olarak bırakılmış. Güney Anhui evlerindeki geleneksel avlu anlayışından ilham alan yapı, bitişikteki klinik ve kuzeydeki konutlarla birlikte “J” şeklinde bir yerleşim oluşturuyor. Geleneksel içe dönük avluların aksine, açık zemin kat ve yükseltilmiş plan kurgusu, mekan ilişkisini dışa dönük şekilde yeniden yorumluyor. Dış cephede köy dokusuna uyum sağlayan beyaz badanalı yüksek duvarlar yer alıyor; iç avluda ise hafif ahşap paneller bulunuyor. Gri kiremitler, beyaz duvarlar ve ahşap çerçeveler gibi geleneksel malzemeler kullanılmış ancak yenilikçi bir şekilde uyarlanmış. Eski yapıların yıpranmış dokularından ve kömürleşmiş ahşabından ilham alınmış; yerel nehir kumu, kireç ve çimento ile yapılan yüzeyler yaşlandırılmış. Ahşap paneller kömürle işlenmiş ve karbonize bir yüzey oluşturarak hem dayanıklılığı artırıyor hem de zamansal bir katman ekliyor.

İkinci katta üç bölüm yer alıyor: “Kırsal Hafıza Salonu”, “Köyün Geleceği Salonu” ve “Köy Belgeseli Gösterim Odası”. Hafıza Salonu, içe dönük planıyla kalın duvarlar, ahşap panjurlar ve gizli ışık yarıkları ile dingin bir atmosfer yaratıyor. Buna karşılık, Gelecek Salonu büyük camlarla manzarayı içeri alıyor. “Zaman Kutusu” adı verilen gösterim odası tamamen kömürleşmiş ahşapla kaplanmış ve yalnızca tek bir ampulle köyün ruhunu simgeliyor. Kırsal Hafıza Salonu’ndaki sergiler, “Yaşamın Şiiri” temasını taşıyor ve köylülerin bağışladığı nesnelerle “Doğum”, “Büyüme” ve “Miras” başlıkları altında yaşam döngüsünü anlatıyor. Bu sergi, bireysel anıları canlandırarak kolektif bir kırsal kimlik inşa etmeyi amaçlıyor.

Geleneksel müzelerin aksine, Kırsal Hafıza Müzesi büyük anlatıları değil, sıradan bireylerin hikayelerini ön plana çıkarıyor ve gündelik yaşamın bir parçası oluyor. Henüz inşaat tamamlanmadan bile, köylüler zemin katta topluluk yemekleri düzenlemiş ve açılışta da yine tüm köyün davet edildiği bir şölen gerçekleştirilmiş. Eski anılar bu mekanda yaşamaya devam ediyor ve yeni hayatlar doğuyor. Müze, Fengwu Köyü’nün yeni manevi merkezi haline gelmiş.